คูราช (KURASH) เป็นกีฬาที่เป็นศิลปะการต่อสู้ประเภทมวยปล้ำประจำท้องถิ่นที่มีต้นกำเนิดมาจากอุซเบกิสถานเมื่อประมาณ 2,500-3,000 ปีมาแล้ว
คูราช (KURASH) เป็นคำมาจากภาษาอุซเบก มีความหมายถึง
ตำนานของเอเซียกลางเมื่อ 1,000 ปีก่อนกล่าวว่า คูราชเป็นกีฬาที่ได้รับการยอมรับมากที่สุด และนิยม ฝึกฝนอย่างกว้างขวางในเอเซียกลาง คูราชเป็นกิจกรรมทางกายที่ดีที่สุดอย่างหนึ่งในการรักษาสุขภาพร่างกาย และจิตใจของมนุษย์ ไม่ปรากฏแน่ชัดว่าการฝึกฝนคูราชได้เริ่มขึ้นหรือมีกำเนิดครั้งแรกโดยใคร ที่ไหน และเมื่อใด แต่ส่วนมากต่างเห็นพ้องต้องกันว่า คูราช เป็นศิลปะการต่อสู้ที่เก่าแก่ประเภทหนึ่งที่ผู้คนฝึกฝนกันมานาน
คูราชได้กลับมาพัฒนาใหม่ในศตวรรษที่ 8 ผู้คนในเอเซียกลางสมัยนั้นใช้คูราชเพื่อความ สนุกสนานและเฉลิมฉลองเทศกาลที่สำคัญๆ ทางสังคม เช่น วันหยุดพักผ่อน งานสมรส และพิธีฉลองต่างๆ ต่อมากีฬาคูราชได้พัฒนาจากการเล่นเพื่อความสนุกสนานกลายเป็นกีฬาเพื่อการแข่งขันและการพัฒนาความแข็งแกร่งของร่างกาย นักกีฬาคูราชที่มีชื่อเสียงว่าแข็งแรงที่สุดในศตวรรษที่ 12 คือ พาลาวาน มาฮาหมัด ซึ่งสุสานที่อุซเบกิสถานของเขานับได้ว่าเป็นสถานที่แห่งหนึ่งที่ผู้คนในเอเชียกลางไปเคารพบูชาและเยี่ยมชม ในศตวรรษที่ 14 สมัยที่ชนชาวติมอร์รุ่งเรืองและมีความเจริญทางอารยธรรม ชาวติมอร์ได้ใช้กีฬาคูราชเพื่อฝึกฝนและพัฒนาความสมบูรณ์แข็งแรงของเหล่าทหาร และเป็นที่รู้จักกันดีไปทั่วโลกในสมัยนั้นว่าทหารติมอร์มีความแข็งแรงเยี่ยมยอดที่สุด ที่ไม่มีใครโค่นได้
ประมาณสามทศวรรษที่ผ่านมา (ค.ศ.1990) ก่อนการล่มสลายของสหภาพโซเวียต นาย โคมิล ยูซูปอพ (MR.KOMIL YUSPOV) นักกีฬาชาวอุซเบกิสถานผู้มีชื่อเสียงทางกีฬาคูราช ยูโด และ แซมโบ เป็นผู้ที่ปลุกให้คูราชฟื้นขึ้นมาในโลกแห่งกีฬาสมัยใหม่ โคมิล ยูซูปอพ (MR.KOMIL YUSPOV) ได้เริ่มค้นคว้า ศึกษาความเป็น มาของคูราช เทคนิคการเล่นและยังได้ร่างกฏ-กติกาของกีฬาคูราชขึ้นมาใหม่ เพื่อให้ทัดเทียมกับมาตราฐานกีฬาสากล
โคมิล ยูซูปอพ ได้เป็นผู้นำเสนอกติกาคูราชที่ได้ร่างขึ้นมาต่อสาธารณชน และต่อมาสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติได้ให้การรับรองกติกา คูราช ของ โคมิล ยูซูปอพ ให้เป็นกติกาอย่างเป็นทางการของสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติ กติกาใหม่นี้ได้รวมส่วนที่ดีที่สุดของ กีฬาประจำชาติให้มีความสอดคล้องเข้ากับมาตรฐานกีฬาสากล เช่น เครื่องแต่งกาย มาตรฐานสนามแข่ง ระยะเวลาใน การแข่งขัน การตัดสิน ฯลฯ ผู้เชี่ยวชาญด้านกีฬาต่างยอมรับว่า กติกาคูราชที่ โคมิล ยูซูปอพ ได้พัฒนาปรับเปลี่ยนนั้น สมบูรณ์ ตรงตามความต้องการของกีฬาสากล
กติกาคูราชที่มีประโยชน์อย่างหนึ่งก็คือ การห้ามลงปล้ำและต่อสู้ต่อเนื่องบนพื้นเมื่อฝ่ายตรงข้ามล้มลง ตลอดจนห้ามการกระทำที่เป็นอันตรายต่อคู่ต่อสู้ถึงแม้จะเป็นกีฬาต่อสู้ชนิดหนึ่งก็ตาม เมื่อใดที่เข่าหรืออวัยวะของร่างกายส่วนอื่นๆ ที่ไม่ใช่เท้าของนักกีฬาแตะพื้น กรรมการจะต้องสั่งให้หยุดการเล่น และจะเริ่มการแข่งต่อไปใหม่เมื่อนักกีฬากลับเข้าสู่ท่ายืนแล้ว
นอกจากนั้นกติกาจะไม่อนุญาตให้นักกีฬาใช้มือจับคู่ต่อสู้ต่ำกว่าเข็มขัด ซึ่งเรื่องนี้ทำให้คูราชเป็นกีฬาที่ต้องพัฒนาความแข็งแรงและความรวดเร็วให้กับร่างกาย และการแข่งขัน เพื่อโค่นล้มคู่ต่อสู้ลงสู่พื้น จึงเป็นเรื่องที่ท้าทายความสามารถและชวนให้สนใจติดตามชม นอกจากนั้นกติกาคูราชยังห้ามไม่ให้นักกีฬาใช้การกระทำที่รุนแรง การบิดหัก ชกต่อยหรือการใช้เทคนิคอื่นที่แปลกออกไป อันจะเป็นการทำอันตรายต่อฝ่ายตรงข้าม เพื่อช่วยหลีกเลี่ยงไม่ให้นักกีฬาเกิดการบาดเจ็บและทำให้คูราชเป็นกีฬาที่ปลอดภัยที่สุดของศิลปะการต่อสู้ประเภทหนึ่ง
อุซเบกิสถานได้รับการประกาศตัวให้เป็นอิสระจาก มอสโคว์-สหภาพโซเวียต กีฬาคูราชก็เริ่มมีการฟื้นฟูขึ้นมาใหม่ ประธานาธิบดี อิสลาม คาริมอฟ ผู้นำรัฐบาลอุซเบกิสถานคนแรก มีความประสงค์ที่จะฟื้นฟูค่านิยมและจารีตประเพณี ของชาวอุซเบกที่ถูกบีบอยู่ภายใต้การปกครอง ของสหภาพโซเวียตมานานกว่า 70 ปี และคูราชเป็นกีฬาประเภทหนึ่งที่ถูกหยิบยกขึ้นมาเพื่อพัฒนา
ประธานาธิบดีคาริมอฟได้พบกับโคมิล ยูซูปอพ เพื่อหารือถึงการพัฒนากีฬาแห่งชาติให้ขยายออกไปทั่วโลก โดยมีจุดประสงค์ว่าคูราชจะต้องถูกพัฒนาเป็นกีฬาสากลตลอดจนได้รับการบรรจุเข้าการแข่งขันกีฬาโอลิมปิคต่อไป นับจากนั้นเป็นต้นมา โคมิล ยูซูปอพ ก็ได้เริ่มเผยแพร่คูราชเข้าไปในกิจกรรมต่าง ๆ ของอุซเบกิสถาน มีการจัดการแข่งขันหลายๆ รายการในภาคต่างๆ ของสาธารณรัฐอุซเบกิสถาน กีฬาคูราชประสบความสำเร็จและสร้างผู้เล่นคูราชท้องถิ่นขึ้นมาเป็นพันๆ คนในเวลาอันรวดเร็ว และได้รับการต้อนรับอย่างล้นหลาม และเฝ้าติดตามจากผู้ชมเป็นล้านๆ คนเมื่อมีการแข่งขันในเทศกาลต่างๆ ของสาธารณรัฐอุซเบกิสถาน
ภายหลัง โคมิล ยูซูปอพ (MR.KOMIL YUSPOV) ได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีกระทรวงกีฬา ของสาธารณรัฐอุซเบกิสถาน และเป็นบุคคลสำคัญในการขับเคลื่อนกีฬาคูราชสู่ทั่วโลก (ปัจจุบันท่านดำรงตำแหน่งประธานมูลนิธิกีฬาคูราชโลก)
คูราชได้ขยายวงกว้างออกไปจากอุซเบกิสถาน เข้าสู่การแข่งขันระดับสากลและนำเข้าสู่การประชุมสุดยอดกีฬา มีประเทศที่เข้าร่วม ได้แก่ เกาหลีใต้ แคนาดา ญี่ปุ่น อินเดีย อเมริกา โมนาโค รัสเซียและอุซเบกิสถาน
มีการจัดการแข่งขันคูราชระดับนานาชาติขึ้นครั้งแรกในเดือนกันยายน พ.ศ. 2541 ณ กรุงทาชเคนต์เมืองหลวงของสาธารณรัฐอุซเบกิสถาน มีนักกีฬาและประเทศที่เข้าร่วมแข่งขันจากทั่วโลกเกือบ 30 ประเทศ ผู้เข้าชมในวันเปิดสนามแข่งขัน มีไม่น้อยกว่า 30,000 คน และติดตามการถ่ายทอดโทรทัศน์อีกเป็นล้านๆ คน และการแข่งขันคูราชครั้งแรกนี้นับว่าประสบความสำเร็จ ที่นั่งชมการแข่งขัน จำนวน 30,000 ในสนามไม่เพียงพอสำหรับผู้ชม
ผู้ชนะเลิศในการแข่งขัน ครั้งนั้น คือ ซาลิม ตาตาร์ โอกลู นักกีฬาจากตุรกี
สหพันธ์คูราชนานาชาติได้จัดตั้งขึ้นที่กรุงทาชเคนต์ โดยผู้แทน 28 ประเทศ จากยุโรป เอเซีย และอเมริกา เพื่อเป็นองค์กรกีฬาโลกอย่างเป็นทางการของ คูราชนานาชาติ เป็นครั้งแรกที่สภา สหพันธ์กีฬาคูราชให้การรับรองกติกาคูราช และมีมติเป็นเอกฉันท์ให้นาย โคมิล ยูซูปอพ (MR.KOMIL YUSPOV) ดำรงตำแหน่งประธานสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติ (PRESIDENT of INTERNATIONAL KURASH ASSOCIATION IKA) คนแรก
เมื่อสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติ ได้จัดตั้งขึ้นแล้วสหพันธ์กีฬาคูราชแห่งเอเชียก็ได้ถูกจัดตั้งขึ้นในเวลาต่อมา กีฬาคูราชได้ถูกพัฒนาและเริ่มได้รับความนิยมแพร่หลายมากขึ้นในเอเซีย โดยมี ดร. โมฮัมเหม็ด เดรัคชาน สัญชาติอิหร่าน (MOHAMMAD DERAKHSHAN MOBARAKEH) ดำรงตำแหน่งนายกสหพันธ์กีฬาคูราชเอเซีย และอุปนายกสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติ คนแรก
ดร. โมฮัมเหม็ด เดรัคชาน (MOHAMMAD DERAKHSHAN MOBARAKEH) นายกสหพันธ์กีฬาคูราชแห่งเอเชีย ได้หมดวาระลงและในที่ประชุมใหญ่สามัญประจำปีของสหพันธ์กีฬาคูราชแห่งเอเชีย ได้มีมติเลือก นายฮายเดอร์ ฟาร์แมน (HAIDER FARMAN) ชาวคูเวต เข้าดำรงตำแหน่งนายกสหพันธ์กีฬาคูราชแห่งเอเชีย ซึ่งนายฮายเดอร์ ฟาร์แมน นั้นมีตำแหน่งเป็นคณะกรรมการและผู้อำนวยการฝ่ายกิจกรรมของคณะกรรมการสภาโอลิมปิคแห่งเอเชีย (OCA)
นาย โคมิล ยูซูปอพ (MR.KOMIL YUSPOV – PRESIDENT of IKA) นายกของสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติ INTERNATIONAL KURASH ASSOCIATION ( IKA) ได้ประกาศลาออกจากตำแหน่งนายกสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติ ( IKA) เนื่องจากปัญหาด้านสุขภาพ และแต่งตั้งให้ นายฮายเดอร์ ฟาร์แมน (HAIDER FARMAN) นายกสหพันธ์กีฬาคูราชแห่งเอเชีย รักษาการณ์แทน ซึ่งต่อมามวลประเทศสมาชิกได้ลงมติรับรองให้ นายฮายเดอร์ ฟาร์แมน (HAIDER FARMAN) เข้าดำรงตำแหน่งเป็นนายกสหพันธ์กีฬาคูราชนานาชาติ (IKA) อีกตำแหน่งหนึ่ง เพื่อเป็นผู้นำในการพัฒนากีฬาคูราชให้เดินไปสู่เป้าหมายตามที่หวังไว้